انعکاس ریشه‎های تمدن ایرانی در شعر عارف قزوینی

شاخص­های فرهنگی هر سرزمین و نمونه­های آن یکی از عناصر مهم ادبیات و به­ویژه شعر به­شمار می­رود. به تعبیر دیگر مطالعة چنین عناصری در حوزة ادبیات تحقیقی در بن­مایه­ها و درون­مایه­های ملت و تاریخ آن­ها در زمینه­های گوناگون می­باشد که در جای خود از اهمیت ویژه­ای برخوردار است به طوری که پرده از از اندیشه، باور و فرهنگ حاکم بر دوران برمی­دارد. حال اگر این موارد با بیان و تعبیر زیبای شاعرانه همراه شود می­تواند به ما در تقویت و نگه­داری چنین پشتوانه­های با ارزشی کمک شایانی کند. عارف قزوینی از جمله شاعران ردیف اول شعر مشروطیت است که در زمینه­ی شعر و ترانه­های ملی و میهنی به عنوان شاعر ممتاز دوران خود شناخته می­شود. در این مقاله نگارنده برآن است که ریشه­های فرهنگ و تمدن ایرانی را در سروده­های عارف در زمینه­های ایران­دوستی، زبان، تاریخ، اساطیر و دیگر شاخص­های فرهنگی مورد کندوکاو قرار دهد و این برداشت حاصل می­شود که او به دنبال یافتن ایرانی بر اساس الگوهای وطنی بود.. هر یک از این بخش­ها اجزای مهم و سازندة ملیت و هویت هر کشوری را تشکیل می­دهند؛ به گونه­ای که باحذف هر یک، یکی از پایه­های ملی نیز از بین خواهد رفت.